29 juni 2016 – Hoop voor Tanzania: John Pombe Magufuli

Meestal informeren we jullie over onze projecten, zonder politieke lading. Maar nu maken we een uitzondering omdat er hoop is voor Tanzania. En die hoop delen we graag met jullie.

Maak kennis met John Pombe Magufuli, sinds november 2015 de nieuwe onafrikaanse president van Tanzania die strijdt tegen corruptie en verkwisting.

Verkiezingsbord Magufuli

Op 29 oktober 2015, op zijn 56ste verjaardag werd Magufuli uitgeroepen tot de nieuwe president van Tanzania. Hij beloofde corruptie en onbekwaamheid binnen de regering hard aan te pakken. En hij houdt zich aan zijn woord. Sterker nog, hij pakt het keihard aan. En hij zorgde ook voor nog een primeur: Tanzania kreeg voor het eerst een vrouwelijke vicepresident, Samiha Suluhu.

Van leraar tot president
Voordat we verder op zijn aanpak ingaan, eerst iets over Magufuli zelf.

Afkomst: boerenzoon. Opleiding: gedoctoreerd chemicus. Status: getrouwd, vijf kinderen. Ambitie: weg met corruptie en verkwisting.

Magufuli was ooit nog leraar chemie en wiskunde, maar stapte over naar de privésector, om in 2009 te doctoreren. Hij is een trouwe partijsoldaat: al sinds 1977 zit hij bij Chama Cha Mapinduzi (CCM) - vanaf het ontstaan van Tanzania in 1961 onafgebroken aan de macht - zonder zelf ooit tot de partijtop te behoren.

In 1995 trad hij als verkozene toe tot het parlement, om twintig jaar later op 5 november enigszins verrassend ingezworen te worden als de vijfde Tanzaniaanse president.

Corruptievrije reputatie
Voordat hij de baas van het land werd, was hij 15 jaar minister van verschillende departementen. Zijn post van openbare werken, had hem volgens oud-premier Joseph Warioba, over een periode van meer dan tien jaar makkelijk de rijkste politicus van Tanzania kunnen maken. Lucratieve mogelijkheden bij de vleet, maar Magufuli's reputatie is corruptievrij. Sterker nog: hij gaat de strijd aan met fraude en zakkenvullers. Zo gaf de no nonsense-president belastingontduikers de kans om zich financieel alsnog in regel te stellen en ontsloeg hij in een maand tijd een boel corrupte ambtenaren.

Legendarische schoonmaakactie en zuinigheid
Hij houdt het overigens niet bij een figuurlijke schoonmaak. Onafhankelijksdag op 9 december gaat traditioneel gepaard met zware uitgaven voor de feestelijkheden. Maar dat vond Magufuli niet kunnen in een tijd dat "ons volk nog altijd sterft aan cholera.” Op dat moment vond er een grote epidemie van cholera plaats in Tanzania. In plaats van de jaarlijkse onafhankelijkheidsviering maande Magufuli zijn landgenoten om samen met hem de straten schoon te maken. Ook hijzelf ging de straat op om afval ruimen in Dar es Salaam. Kortom: een leider die niet te beroerd is om zijn eigen handen vuil te maken om zijn land op te schonen.

Magufuli ruimt straatvuil op Magufuli ruimt straatvuil op - foto 2

Ook zijn zuinigheid is legendarisch. Magufuli schrapte maar liefst 90 procent van het budget voor het staatsdiner dat traditioneel het parlementaire jaar inluidt. Gedaan ook met het vliegen in first class, gedaan met onnodige buitenlandse reizen, gedaan met meetings in dure hotels. Die nieuwe regels gelden voor alle regeringsmedewerkers, behalve voor de president, de vicepresident en de premier. Het uitgespaarde geld gaat onder meer naar materiaal en een betere werking van ziekenhuizen. Als president beloofde hij ook komaf te maken met de veelvuldige stroomonderbrekingen waarmee Tanzania kampt. En de gasbronnen te gaan exploiteren ten voordele van het land.

Uitval van stroom in Dar

Verrassingsbezoekjes
Magufuli, alias de Bulldozer, is erg resultaat gedreven. Hij kreeg die bijnaam als minister van openbare werken voor zijn ambitieuze programma om nieuwe wegen in heel het land aan te leggen, maar de omschrijving lijkt nog altijd perfect te passen bij zijn huidige politieke aanpak: rechttoe, rechtaan. Zo bezocht hij onverwacht het departement van financiën en berispte de vele personeelsleden die gewoon afwezig bleken. Bij een gelijkaardig bezoek aan het grootste staatshospitaal van Tanzania stuurde hij de directeur de laan uit en ontbond hij de raad van bestuur. Hetzelfde lot was de havendirecteur en enkele van zijn bazen beschoren: zij mochten eveneens ophoepelen.

Hapa kazi tu - Werken en niks anders
Maar het volk heeft de hoop gevestigd op Magufuli en op zijn strijd tegen de woekerende corruptie, die het land jarenlang verhinderde om meer vooruitgang te boeken. De president zal het kwaad bij de wortel moeten uitroeien. Het loon van ambtenaren is bijvoorbeeld zo laag dat de verlokking van corruptie hoog blijft. En dat is vooral ook bij de politie nog een uitdaging. Tijdens hun missie Tanzania 2016 hebben onze bestuursleden Monique en Leon dat zelf ervaren.

‘Hapa kazi tu’ – ‘werken en niks anders’ luidt Magufuli's slogan. 'Laten we samenwerken om ons land, onze steden, huizen en werkplekken schoon, veilig en gezond te houden', zei de president tegen verbaasde voorbijgangers, terwijl hij straatvuil oppikte. Honderden bewoners van de hoofdstad gaven gehoor aan zijn oproep om de stad op te ruimen. En sindsdien is iedere laatste zaterdag van de maand ‘opruimdag’. En ook dat hebben Leon en Monique gezien. Het afval op en langs de straten is behoorlijk verminderd, vaak zelfs niet meer aanwezig. Zelfs Dar es Salaam is schoon en ziet er keurig uit.

Verzameling van afval naast de Highway Een van de vele schone stegen 20160618_161333Schone straat in Iringa Schone straat in Dar  Schone straat in Dar

Nieuwe wet - Geld betalen voor uitvoer bepaalde goederen
Tijdens ons vertrek uit Tanzania moesten we onze bagage openen. Er werden ons gewezen op de twee massai beelden die we hadden gekocht in Songea. Omdat ze gemaakt waren van speciaal hout moesten we daar een 'royalty' voor betalen. Normaal zou je denken 'Jaja'. Maar nu hebben we goede hoop dat het ook daar voor wordt gebruikt waar het voor bedoeld is. We kregen een folder en een formele kwitantie. Magufuli wil delen van het land weer herstellen in bos. Bos dat nu verdwenen is doordat boeren het gekapt hebben om er landbouw te bedrijven.

Folder Royalities end fees 20160629_125114  20160629_125204

We hebben HOOP dat Tanzania ooit op eigen kracht vooruit kan! Maar tot die tijd blijven we het land en (een deel van) haar inwoners ondersteunen. We hopen samen met jou.

Helpen kan door een bijdrage over te maken op IBAN nummer NL81 RABO 0139549684

Bron informatie
Eigen waarnemingen van onze bestuursleden in Tanzania
Lokale informatie uit Tanzania
www.transparency.nl
www.hln.be

Reageren is niet mogelijk